Kiedy syndrom DDA rządzi życiem
Kiedy rodzic jest alkoholikiem, rodzina z problemem alkoholowym tworzy specyficzne warunki wychowania. Dzieciństwo jest okresem konstytutywnym dla rozwoju osobowości każdego człowieka. Jednak ze względu na to, że w rodzinie dysfunkcyjnej rodzice nie zaspokajają m.in. emocjonalnych potrzeby dzieci i występuje deficyt wyraźnych reguł, zakłócony zostaje rozwój spójnej, silnej tożsamości.
Członkowie rodziny z problemem alkoholowym przez wiele lat doświadczają chronicznego stresu. Zdarzenia stają się nieprzewidywalne, rytm rodzinnego życia dyktowany jest przez osobę pijącą. Wszyscy funkcjonują odmiennie kiedy osoba ta jest trzeźwa i kiedy jest pod wpływem alkoholu. Wszystko to tworzy sytuacje pełne agresji, lęku, niepokoju, złości i żalu. Świat dziecka staje się groźny i nieprzewidywalny. Ono staje się bezsilne i opuszczone. Na ogół nie chcąc sprawiać dodatkowych kłopotów, za wszelką cenę stara się zachowywać tak, jak osoba dojrzała, która powinna wspomagać rodziców w rozwiązywaniu życiowych problemów. W związku z tym już w dzieciństwie DDA uczą się tego, co znacząco wpływa a ich dorosłe życie.
W dzieciństwie osoby te odczuwały, że rodzice ich potrzebują, ale nie w roli dziecka lecz osoby pomocnej w rozwiązaniu własnych problemów. Dlatego też DDA, już jako dzieci ukrywały swoje potrzeby i emocje by nie uwydatniać prawdziwego obrazu siebie, ale osoby potrzebnej rodzinie. Nie miały więc możliwości nabycia umiejętności rozpoznawania i zaspokajania własnych pragnień.
Cechy charakterystyczne dla osób z syndromem DDA:
- niskie poczucie własnej wartości, które jest ściśle związane z emocjonalnym opuszczeniem przez rodziców w dzieciństwie
- nadmierne poczucie odpowiedzialności
- nieadekwatne poczucie winy
- lęk przed utratą kontroli
- brak świadomości pewnych uczuć lub obawy przed ich wyrażaniem
- bezwzględna samokrytyka
- skłonność do zaprzeczeń
- zachowania kompulsywne
- lęk przed porzuceniem
- przyjmowanie roli ofiary
- skłonność do mylenia miłości z litością
Z jakimi następstwami można się spotkać w przypadku syndromu DDA?
Przeważającą część Dorosłych Dzieci Alkoholików dotykają problemy emocjonalne. Często zgłaszają się do psychologa, psychoterapeuty z powodu nerwicy lub nawracającej depresji. Walczą na co dzień z różnego typu lękami.
Część z tych osób wiąże się z osobami uzależnionymi. Niektóre, niemal powtarzają historię swoich rodziców. Pomimo traumatycznych przeżyć w dzieciństwie, w życiu dorosłym nadużywają alkoholu. Ponadto wiele osób unika stałych związków w obawie przed tym, że może się powtórzyć wszystko z czym spotkali się w rodzinnym domu. Dążenie do bycia kochanym nieodzownie wiąże się z lękiem przed odrzuceniem. W ich przekonaniu bliskość może stanowić zagrożenie. Jeśli decydują się na związek częściej niż inne osoby tworzą nieadekwatny obraz swoich partnerów. Często też deklarują, że nie chcą mieć dzieci. Pozostała część tych osób unika myślenia o tym z czym zetknęła się w dzieciństwie.
Często także maskowany jest prawdziwy stosunek do rodziców oraz żal i ból związany z przeżyciami w dzieciństwie, które w dużej mierze rzutują na obecny stan psychiczny czy sytuację życiową. Więź z rodzicami wydaje się bardzo silna, choć wzajemne relacje mogą na to nie wskazywać.
Czasami osoby dotknięte syndromem DDA same przed sobą nie chcą przyznać, że w ich domu zbyt często gościł alkohol. Wciąż bronią swoich rodziców. Choć dziś formalnie dorośli, wewnątrz wciąż dzieci, które niejednokrotnie musiały być dorosłe, w czasach swojego dzieciństwa. Tymczasem bagaż tych doświadczeń staje się często tak ciężki, że chcą się go pozbyć za wszelką cenę. Emocje DDA często niemal hermetycznie zamknięte są w środku. Ma to znamienne pływ na stosunek do samego siebie i stosunki z innymi. Pomoc psychologa, psychoterapeuty pomaga w dotarciu do emocji i wyrażaniu ich we właściwy, pomocny danej osobie sposób.
Literatura:
- Cermak, T. L., Rutzky, J. (1998). Czas uzdrowić swoje życie. Warszawa: PARPA
- Żak, P.(red.)(2003). Gdzie się podziało moje dzieciństwo. Wydawnictwo Charaktery
